2017 yılından beri, kendisi girişimciliğin en güzel örneklerinden biri olan Workinton bünyesindeki Kuluçka Merkezi etkinliklerine katılıyor, mentorluk yapıyor ve gerçekleşen jürilerde yer alıyorum. Bu çalışmaların bana ne kadar ilham verdiğini, geleceğe ne denli umutla bakmama vesile olduğunu sizlere anlatamam. Her bir fikir, öyle ya da böyle, gençlerimizin sorun çözme becerisi, eleştirel düşünce yetkinliği ve yaratıcılığının da birer göstergesidir.

Ben bugüne kadar elde ettiğim deneyimler ışığında, bundan sonra fikirlerini jürilere sunacak gençlerimize 14 tane deneyimsel tavsiye sunmak isterim. Bu tavsiyeleri; sunuya dair, girişimciye dair ve sunma şekline dair olmak üzere grupladım. Böylece herhangi jüride sunu yapacak genç girişimciler bir kontrol listesi (check list) gibi bu fikirlerden faydalanabilir ve kendi deneyimleriyle başka maddeler de, ekleyebilirler.

1. İyi bir hikayeniz olsun!

Her dinleyenin aklına gelen ilk sorulardan biri şudur: Neden bu fikri seçtin? Eğer işitme engellilerle bir çalışma yapıyorsan, onlarla arandaki hikaye ne? Eğer inşaat sektörüne bir çözüm sunuyorsan, bu fikirle bağın nedir? İyi ve gerçek bir hikaye daima bir adım önde başlar.

2. Fikrinizi veri ve örnekle destekleyin.

Harika bir fikriniz, nefis bir çözümünüz olabilir. Bununla birlikte bu fikrinizi doğrulayan veriler ve çözüme dair bir örneklemeniz yoksa, fikriniz sağlam değildir. Bir ürün mü geliştirmek istiyorsunuz, o ürünün nerede ve nasıl yapılabileceğine dair ön-araştırmanız yoksa, ancak bir hayalci olarak kabul edilirsiniz.

3. Karmaşa yerine, sadeliği seçin.

Bir jüride her meslekten ve deneyimden kişiler olabilir. Fikrinizi kendi dilinizle değil, dinleyenlerin sizi anlayabileceğini varsaydığınız en sade dille aktarın. Eğer fikriniz çok teknik-teknolojik ise, yanınıza birini daha alın. O fikrinizi sadelikle anlatırken, siz sorulan teknik-teknolojik sorulara bilgece cevaplar verebilirsiniz.

4. Ne kadar adanmış veya odaklanmış olduğunuz önemlidir.

Bir fikriniz var ve o fikre sadece günde bir saat ayırıyorsanız veya bir kaç iş ve fikirle eş zamanlı ilgileniyorsanız, siz daha ziyade fırsatçı veya ciddiyetsiz algılanabilirsiniz. Her fikir, fikir sahibinin ona odaklanması veya kendisini adamasıyla hayata geçebilir.

5. Siz fikrinize inanmazsanız, kimse inanmaz!

Fikrinize olan inancınız, girişiminize güç verir ve onu daha heyecanla sunmanızı, ona daha büyük bir tutkuyla bağlanmanızı ve böylece girişiminizin sağlam temelle inşasını sağlar. Hiçbir jüri, karşısında fikrinden şüphe duyan bir girişimciye ilgi duymaz ve emin olun, sözle ifade bulmasa da, beden dili inanmadığınızı ortaya koyar.

6. Dürüst olun.

Yapabilecekleriniz veya yapamayacaklarınız, kendi güçlü ve zayıf yanlarınız ve ihtiyacınız olanlar veya destek istediğiniz konularda dürüst olun. Örneğin iyi bir bilişimci olmanız, iyi bir pazarlama bilginiz olacağı anlamına gelmez. Mış gibi görünen söylemlerin sonradan altını dolduramazsanız, girişiminize ve size olan güveni suistimal etmiş olursunuz.

7. Samimi olun.

Beklemediğiniz bir soru veya yaklaşım karşısında samimi olarak duygu ve düşüncenizi söyleyin. Jüriler bir yargılama yeri değil, sizlerin daha iyi olması için birer olanak yeridir. Samimi olursanız, gelişmeye de açık olursunuz ve sununuzun sonunda mutlaka yeni şeyler öğrenmiş olarak ayrılırsınız.

8. İyi bir ekip, girişimin hayat damarlarıdır.

İyi bir ekibe sahip olmak sizin iyi bir eşgüdüm yapabildiğinizi gösterir; ekibiniz ne denli iyi ise, girişiminiz o denli hızlı ilerler. Jüri açısından ekipteki kişilerin sayısının azlığı veya fazlalığı önemli değildir; önemli olan ekibinizde farklı cinsiyetlerin olması, ekip üyelerinin konularındaki yetkinliği ve her birinin rollerinin netliği gibi konulardır. Kendi adıma bir örnekleme olarak, ekibinde kadın olmayan girişimleri yarı eksik buluyorum. Özellikle app fikri olanlar kadınların görsel ve bütünsel bakış açısından mutlaka yararlanmalılar.

9. Size yöneltilen soruları veya geri-bildirimleri kişiselleştirmeyin.

Eğer sununuzdan sonra size sorular soruluyorsa bu aslaında iyi bir şeydir ve sorulan soruları kişiselleştirerek, savunmaya geçmeyin. Lütfen hatırlayın ki, fikrinize veya sunuş şeklinize dair geri-bildirim veriliyorsa, bu kişiliğinizle ilgili değildir. Örneğin size “hızlı konuştuğunuz söyleniyorsa” bu şahsınızla ilgili değil, “konuşma şeklinizle” ilgilidir ve size “eğer daha yavaş konuşma becerisi geliştirirseniz, daha iyi olabilir” denmektedir.

10. Jürinin neden orada olduğunu hatırlayın.

Jüri, ikna etmeniz için orada değildir; size faydalı olmak ve sizi desteklemek için oradadır. Fikrinizin hangi aşamada olduğuna bağlı olarak jüri söylediği, sorduğu veya tavsiye ettiği şeylerle sizi deneyimleri ölçüsünde beslemeye çalışmaktadır. Elbette fikrinizin bir kuluçka merkezine kabulü veya madi-manevi destek bulması önemlidir ve jüri de zaten bunun farkındadır. İkna etmeye çalışmak sizi jüri ile rekabete sokar, oysa hedefiniz fayda ve işbirliği sağlamak olmalıdır.

11. Tepki yerine, cevap verin!

Jürinin size sorduklarını veya söylediklerini sonuna kadar dinleyin, söz kesmeyin ve sakın tepkisel davranmayın. Olumlu veya olumsuz hissettiğinizde söyleyeceğiniz sözler gerçekçi olmayabilir; bu sebeple iyi dinleyin ve eğer ne veya neden söylendiğini anlayamıyorsanız, bunu dile getirin. Sakin kalın ve ancak anladığınızdan emin olarak cevap verin.

12. Sununuzu mutlaka jüriden önce bir başkasına da, sunmuş olun!

Kısıtlı bir zamanda, tanımadığınız kişilere yapacağınız sununuzda ne denli iyi olursanız ve ne denli hazırlıklı iseniz, o denli başarılı olursunuz. Zaman yönetiminin farkında olarak, beden dilinize, ses tonunuza ve içeriğinize hakim olun. Heyecanlı olabilirsiniz, elbette, konu burada heyacenalı olup olmamanız değil; sununuza ve size sunulan zamana ve projenize hakim olmanızdır.

13. Ne olursa olsun sununuza asla özürle başlamayın!

Olabilir ki, geç kalmışsınızdır, sunuya katılacak arkadaşlarınızdan biri gelememiştir veya beklemediğiniz herhangi şey ile jüri karşısına çıkmışsınızdır. Ne olursa olsun, özür dileyerek kendinizi kapamayın; tam tersine durumu anlatarak samimi olun ve jürinin de durumu anlamasını sağlayın. Böylece sununuzu o bilgiyle dinleyeceklerdir.

14. Jüri ile kişisel ilişki kurmaya çalışmayın.

Jüride tanıdıklarınız varsa bile, önceden veya o anda fark ederseniz, sakın bunu sunu sırasında kişisel bir aile dostluğuna dönüştürmeyin; bu size artı değil, eksi olarak döner. Benzer şekilde sununuzu farklı farklı merkezlerde yapabilirsiniz, sununuzdaki örneklemeyi yapacağınız jüriye bağlı olarak değiştirmeyin çünkü bazen aynı kişiler farklı jürilerde yer alabilirler ve bu jüriye göre örnekleme samimiyetsiz bulunabilir. Siz her durumda, fikrinize sadık kalın.

{loadmodule mod_sppagebuilder,GMN Social Share}